Αρχείο Κωνσταντίνου Τσαλδάρη

Το Αρχείο του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη καλύπτει κυρίως την περίοδο από το 1940 μέχρι το 1957 και περιήλθε στο Ίδρυμα με δωρεά του Αθανασίου Κ. Τσαλδάρη. Μέσα από τους 72 φακέλους πρωτογενούς αρχειακού υλικού προβάλλεται μία σημαντική περίοδος της ελληνικής μεταπολεμικής ιστορίας, ο κύριος δε όγκος των εγγράφων επικεντρώνεται στα ιστορικά γεγονότα των ετών 1946-1952.

 

Πλούσια θεματολογία χαρακτηρίζει το σύνολο του αρχειακού υλικού. Μεταξύ των θεμάτων της εσωτερικής πολιτικής, ο μελετητής έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις πολιτικές εξελίξεις της περιόδου, καθώς και την πορεία του εμφυλίου πολέμου, παράλληλα με τις προσπάθειες οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας μέσω της Αμερικανικής Βοήθειας. Κυρίαρχη θέση κατέχουν επίσης στοιχεία σχετικά με τη δομή και την λειτουργία του Λαϊκού Κόμματος, από την εποχή που ηγείτο ο Παναγής Τσαλδάρης.

 

Στην κατηγορία της εξωτερικής πολιτικής, σημαντική θέση κατέχουν τα εξής θέματα: Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, όπου προβάλλονται οι εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδος, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, το Δόγμα Τρούμαν, το Σχέδιο Μάρσαλ και το ελληνικό ζήτημα στον ΟΗΕ.

Κωνσταντίνος Τσαλδάρης (1884-1970)

Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια και σπούδασε νομικά στην Ελλάδα, τη Γερμανία, τη Βρετανία και την Ιταλία. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1926, απέτυχε στις εκλογές του 1928 και προσχώρησε στο Λαϊκό Κόμμα, με το οποίο και συνέδεσε την πολιτική του σταδιοδρομία. Το 1933-35 υπηρέτησε ως υφυπουργός στις κυβερνήσεις του θείου του, Π. Τσαλδάρη, και μετά το θάνατό του αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος του κόμματος.

 

Υπήρξε ο αρχηγός του επανενωμένου Λαϊκού Κόμματος μετά την απελευθέρωση και ο νικητής των εκλογών του 1946, ως αρχηγός του συνασπισμού “Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων”. Από τον Απρίλιο του 1946 έως τον Ιανουάριο του 1947 διετέλεσε πρωθυπουργός. Η κυβέρνησή του διενήργησε το δημοψήφισμα που επανέφερε τη μοναρχία τον Αύγουστο του 1946, ενώ ο ίδιος υποστήριξε τις εθνικές διεκδικήσεις στο Συνέδριο της Ειρήνης στο Παρίσι. Υπηρέτησε μέχρι το 1949 ως αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών, θέση από την οποία χειρίστηκε τα κρίσιμα βαλκανικά ζητήματα της εποχής και προσανατόλισε σταθερά την εξωτερική πολιτική της χώρας στη Δύση. Σχημάτισε για δεύτερη φορά βραχύβια κυβέρνηση τον Αύγουστο του 1947. Από το 1950 άρχισε η παρακμή του Λαϊκού Κόμματος, και το 1952 δεν κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής. Παρέμεινε στην ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος, και το 1956 συμμετείχε στη “Δημοκρατική Ένωση”, αντίπαλου εκλογικού σχήματος απέναντι στην ΕΡΕ του Κ. Καραμανλή. Ο ίδιος επανεξελέγη βουλευτής, απέτυχε όμως και πάλι το 1958, επικεφαλής της “Ένώσεως Λαϊκού Κόμματος”.

 

Γενικός περιγραφικός κατάλογος του αρχείου Κωνσταντίνου Τσαλδάρη